Blockchain là một trong những khái niệm được đề cập đến nhiều trong thời gian gần đây, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ và tài chính. Tuy nhiên, với nhiều người, Blockchain vẫn là một khái niệm khá mới lạ và khó hiểu. Vì vậy, trong bài viết này, Vua Trader sẽ giúp các bạn cùng tìm hiểu về Blockchain là gì, cách hoạt động cũng như ứng dụng thực tế của nó. Cùng tham khảo ngay nội dung bên dưới để tự giải đáp các thắc mắc cho mình nhé!

Tổng Quan Về Khái Niệm và Đặc Điểm Của Nền Tảng Blockchain

Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, nền tảng blockchain đã trở thành một xu hướng mới được áp dụng rộng rãi trong nhiều ngành nghề như tài chính, ngân hàng, viễn thông và kế toán kiểm toán. Vậy, đã bao giờ bạn đã từng có thắc mắc về blockchain là gì chưa?

Nền Tảng Blockchain Là Gì?

Blockchain có thể được hiểu đơn giản như một cuốn sổ cái kế toán công cộng. Nơi mọi thông tin được lưu trữ và truyền tải một cách minh bạch, toàn vẹn, không thể thay đổi hay gian lận được. Nó được xem là một công nghệ mới, giúp cải thiện được nhiều hạn chế của cách lưu trữ và trao đổi thông tin truyền thống. Vì vậy, blockchain được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ kinh tế tài chính đến giáo dục, nông nghiệp, công nghiệp, giải trí, y tế và giáo dục.

Cụ thể hơn, blockchain là một cơ sở dữ liệu phân tán, trong đó các dữ liệu được lưu trữ dưới dạng các block. Mỗi block chứa các giao dịch trên dữ liệu và được kết nối với các block khác theo dạng danh sách liên kết bằng mã hóa SHA256. Mã hóa của mỗi block bao gồm cả địa chỉ của block trước đó và thân của block hiện tại. Điều này đảm bảo rằng khi một block được thêm vào, nó không thể bị thay đổi hoặc xếp lại.

Ngoài ra, blockchain cũng theo dạng lưu trữ lịch sử và ghi lại mọi sự kiện đã xảy ra tương tự như Git. Tuy nhiên, điểm khác biệt ở đây, đó chính là blockchain không được lưu trữ tập trung mà được phân tán thành nhiều nơi, mỗi nơi đều là ngang hàng với nhau. Điều này có nghĩa là mỗi thay đổi trên một điểm nút mạng phải được đồng thuận bởi toàn bộ hệ thống mạng.

Lịch Sử Hình Thành Và Các Phiên Bản Của Nền Tảng Blockchain

Thật ra, nền tảng Blockchain là gì được bắt nguồn từ nhu cầu giải quyết các bài toán truyền tin của các vị tướng Byzantine (Byzantine Generals). Sau đó, nó được phát triển lên theo các phiên bản cụ thể dưới đây.

Phiên bản công nghệ Blockchain 1.0 -Tiền tệ và thanh toán: Ứng dụng chính của phiên bản này là sử dụng tiền mã hóa. Nó bao gồm việc chuyển đổi tiền tệ, chuyển tiền và tạo ra hệ thống thanh toán kỹ thuật số. Đây là lĩnh vực phổ biến nhất của Blockchain và đôi khi có những người nhầm lẫn rằng Bitcoin và Blockchain là một và chỉ có mục đích thanh toán.
Phiên bản công nghệ Blockchain 2.0 – Tài chính và thị trường: Đâu là phiên bản mở rộng hệ thống, họ đưa Blockchain vào việc xử lý tài chính và ngân hàng với mục đích mở rộng quy mô để áp dụng vào các ứng dụng trong lĩnh vực tài chính và thị trường. Các tài sản của nó bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, nợ, quyền sở hữu và bất cứ điều gì liên quan đến thỏa thuận hay hợp đồng.
Phiên bản công nghệ Blockchain 3.0 – Thiết kế và giám sát hoạt động: Nâng cấp nền tảng và đưa Blockchain vượt qua giới hạn của lĩnh vực tài chính. Từ đó, áp dụng nó vào các lĩnh vực khác như giáo dục, chính phủ, y tế và nghệ thuật, để tạo ra các ứng dụng mới và quản lý hoạt động một cách hiệu quả hơn.

Xem thêm về công nghệ điện toán đám mây là gì ứng dụng ra sao

Đặc Điểm Chính Của Nền Tảng Blockchain Là Gì?

Blockchain là một công nghệ lưu trữ dữ liệu phân tán và bảo mật, được sử dụng để lưu trữ thông tin và giao dịch một cách an toàn và minh bạch. Cụ thể, nó sở hữu các đặc điểm chính sau:

An toàn và bảo mật: Blockchain được thiết kế để cung cấp một cơ chế bảo mật chặt chẽ để đảm bảo rằng dữ liệu được lưu trữ và truyền tải một cách an toàn. Các giao dịch trong Blockchain được mã hóa bằng các thuật toán mã hóa mạnh nhất để đảm bảo rằng không có ai có thể truy cập vào dữ liệu hoặc thực hiện giao dịch một cách trái phép.
Tính toàn vẹn dữ liệu: Mỗi giao dịch được lưu trữ trên các khối trong chuỗi Blockchain và mỗi khối đều chứa một mã hash riêng biệt. Các mã hash này kết nối các khối với nhau và tạo thành một chuỗi không thể bị giả mạo. Khi một giao dịch được thêm vào chuỗi, nó sẽ được kiểm tra và xác minh bởi một mạng lưới các nút, đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu.
Không thể sửa đổi dữ liệu: Một khi dữ liệu đã được thêm vào chuỗi Blockchain, nó không thể bị sửa đổi hoặc xóa bỏ mà chỉ có thể được thêm vào. Điều này đảm bảo rằng các giao dịch được lưu trữ trong Blockchain là chính xác và đáng tin cậy.
Phân quyền và khả năng phục hồi: Blockchain là một mạng lưới phân tán, không có một trung tâm điều khiển duy nhất và các nút trong mạng lưới hoạt động độc lập với nhau. Điều này đảm bảo rằng nếu một nút trong mạng lưới bị tấn công hoặc ngừng hoạt động, các nút khác vẫn có thể tiếp tục hoạt động và đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu. Ngoài ra, Blockchain cũng cung cấp khả năng phục hồi dữ liệu nếu có sự cố xảy ra, giúp đảm bảo rằng dữ liệu không bị mất hoặc bị hỏng.

Nền Tảng Blockchain Bao Gồm Những Loại Nào?

Nền tảng Blockchain được rất nhiều trader sử dụng hiện nay và nó được chia thành ba loại chính sau:

Public (hay còn gọi là Consortium): Hệ thống Public cho phép bất kỳ ai cũng có thể đọc và ghi dữ liệu trên Blockchain. Vì vậy quá trình xác thực giao dịch yêu cầu có rất nhiều nút tham gia để đảm bảo tính toàn vẹn của hệ thống. Việc tấn công vào hệ thống này đòi hỏi chi phí rất lớn và không khả thi. Bitcoin, Ethereum là những ví dụ về Public Blockchain.
Private Blockchain: Bộ phận chỉ cho phép người dùng đọc dữ liệu và không có quyền ghi vào hệ thống. Điều này được giữ bởi bên tổ chức thứ ba tin cậy nên thời gian xác thực giao dịch khá nhanh và cần một số thiết bị tham gia vào quá trình đẻ xác thực. Chẳng hạn, Ripple là một ví dụ về loại Private Blockchain, hệ thống này cho phép 20% các nút là gian dối và chỉ cần 80% còn lại hoạt động ổn định là được
Permissioned Blockchain: Đây là một sự kết hợp giữa Public và Private. Nó được sử dụng bởi các ngân hàng hoặc tổ chức tài chính liên doanh cho riêng mình. Loại Blockchain này cũng cho phép các thành viên được phép tham gia vào hệ thống. Tuy nhiên, việc tham gia và xác thực giao dịch trên hệ thống này được quản lý chặt chẽ hơn Private Blockchain, nhưng vẫn có khả năng phục hồi dữ liệu và tính phân quyền tương tự như Public Blockchain.

Công nghệ 3D là công nghệ gì?

Nguyên Lý Hoạt Động Của Blockchain

Sau khi tìm hiểu về khái niệm về Blockchain là gì cũng như các đặc điểm chính của nền tảng Blockchain là gì, bạn sẽ tiếp tục tìm hiểu thêm nguyên lý hoạt động của nền tảng này thông qua các gợi ý dưới đây.

Nguyên Lý Mã Hoá Của Blockchain

Trên thực tế, cuốn sổ cái luôn được duy trì bởi các máy tính trong mạng ngang hàng được kết nối với nhau. Vì thế, nó sẽ có một số điểm khác biệt cụ thể như:

Trong hệ thống ngân hàng, chúng ta chỉ biết các giao dịch và số dư tài khoản của riêng mình thì trên Blockchain của bitcoin bạn có thể xem các giao dịch của tất cả mọi người.
Mạng lưới Bitcoin là mạng lưới phân tán không cần bên thứ ba đóng vai trò trung gian xử lý giao dịch.
Hệ thống Blockchain được thiết kế theo cách không yêu cầu sự tin cậy và bảo đảm bởi độ tin cậy có được thông qua các hàm mã hóa toán học đặc biệt.

Để có thể thực hiện các giao dịch trên Blockchain, bạn cần một phần mềm sẽ cho phép bạn lưu trữ và trao đổi các đồng Bitcoin của bạn gọi là ví tiền điện tử. Ví tiền điện tử này sẽ được bảo vệ bằng một phương pháp mã hóa đặc biệt đó là sử dụng một cặp khóa bảo mật duy nhất: khóa riêng tư (private key) và khóa công khai (public key).

Do đó, để gửi Bitcoin (BTC) thì bạn cần chứng minh rằng bạn sở hữu khóa riêng tư của một chiếc ví điện tử cụ thể bởi bạn cần sử dụng nó để mã hóa thông điệp yêu cầu giao dịch. Sau khi tin nhắn của bạn đã được gửi đi và được mã hóa thì bạn không cần phải tiết lộ khóa riêng tư của bạn nữa.

Quy Tắc Của Sổ Cái Trong Blockchain

Mỗi nút trong Blockchain đều đang lưu giữ một bản sao của sổ kế toán. Do vậy, mỗi nút đều biết số dư tài khoản của bạn là bao nhiêu. Minh chứng là hệ thống Blockchain chỉ ghi lại mỗi giao dịch được yêu cầu chứ không hề theo dõi số dư tài khoản của bạn. Để biết số dư trên ví điện tử của mình thì bạn cần xác thực và xác nhận tất cả các giao dịch đã diễn ra trên mạng lưới mà có liên quan tới ví điện tử của bạn.

Quy tắc này thực tế là các nút sẽ kiểm tra tất cả các giao dịch có liên quan đến ví tiền điện tử bạn sử dụng trước đó để gửi Bitcoin (BTC) thông qua việc tham chiếu các lịch sử giao dịch. Cụ thể, có một bản ghi sẽ lưu trữ số BTC chưa được dùng và được các nút mạng lưu giữ giúp đơn giản hóa và tăng tốc quá trình xác minh. Vì thế, các ví tiền điện tử tránh được tình trạng chi tiêu đúp giao dịch trong thị trường.

Nguyên Lý Tạo Khối Của Blockchain

Các giao dịch sau khi được gửi lên trên mạng lưới Blockchain sẽ được nhóm vào các khối và các giao dịch trong cùng 1 khối (block) được coi là đã xảy ra cùng thời điểm. Mỗi nút có thể nhóm các giao dịch với nhau thành một khối và gửi nó vào mạng lưới như một hàm ý cho các khối tiếp theo được gắn vào sau đó. Bất kỳ nút nào cũng có thể tạo ra một khối mới.

Tuy nhiên, để được thêm vào Blockchain thì mỗi khối phải chứa một đoạn mã đóng vai trò như một đáp án cho một vấn đề toán học phức tạp được tạo ra bằng hàm mã hóa băm không thể đảo ngược. Cách duy nhất để giải quyết vấn đề toán học như vậy là đoán các số ngẫu nhiên, những số khi mà kết hợp với nội dung khối trước tạo ra một kết quả đã được hệ thống định nghĩa.

Ngoài ra, thực thế thì do xác suất việc xây dựng các block đồng thời là rất thấp nên hầu như không có trường hợp nhiều khối được giải quyết cùng một lúc và nhiều lần tạo ra các khối nối đuôi khác nhau. Do đó, toàn bộ chuỗi-khối sẽ nhanh chóng ổn định và hợp nhất lại khi mà mọi nút đều đồng thuận.

Ưu Điểm Và Nhược Điểm Của Nền Tảng Công Nghệ Blockchain

Thông qua đặc điểm chính của nền tảng Blockchain là gì, chắc có lẽ bạn cũng phần nào đoán ra được ưu điểm và nhược điểm của Blockchain là gì rồi đúng không? Nếu bạn chưa kịp đoán ra thì hãy cùng Vua Trader điểm qua nội dung dưới đây.

Ưu Điểm Của Blockchain

Blockchain là gì và nó có ưu điểm như thế nào cũng là một câu hỏi được nhiều quý bạn đọc hỏi chúng tôi nhiều nhất. Do đó câu trả lời về vấn để ưu điểm của blockchain được giải đáp như sau:

Độ chính xác của các giao dịch cao: Bởi vì một giao dịch blockchain phải được xác minh bởi nhiều nút. Điều này có thể giảm thiểu lỗi.
Không cần trung gian: Khi sử dụng blockchain, hai bên trong một giao dịch có thể xác nhận và hoàn thành điều gì đó mà không cần làm việc thông qua bên thứ ba. Điều này giúp tiết kiệm thời gian cũng như chi phí thanh toán cho một đơn vị trung gian như ngân hàng.
Bảo mật bổ sung: Về mặt lý thuyết, một mạng lưới phi tập trung, như blockchain khiến ai đó gần như không thể thực hiện các giao dịch gian lận. Để tham gia vào các giao dịch giả mạo, họ sẽ cần phải hack mọi nút và thay đổi mọi dữ liệu của sổ cái.
Chuyển tiền hiệu quả hơn: Nhờ các blockchain hoạt động 24/7 nên mọi người có thể thực hiện chuyển tiền tài chính và tài sản hiệu quả hơn, đặc biệt là trên phạm vi quốc tế. Họ không cần phải đợi nhiều ngày để ngân hàng hoặc cơ quan chính phủ xác nhận mọi thứ theo cách thủ công.

Tìm hiểu về Smart Contract vai trò của Smart Contract

Nhược Điểm Của Blockchain

Mặc dù có rất nhiều ưu điểm, blockchain vẫn tồn tại những nhược điểm như sau:

Giới hạn giao dịch: Blockchain phụ thuộc vào một mạng lưới lớn hơn để phê duyệt các giao dịch nên có một giới hạn về tốc độ di chuyển của nó. Chẳng hạn, Bitcoin chỉ có thể xử lý 4,6 giao dịch mỗi giây.
Chi phí năng lượng cao: Việc để tất cả các nút hoạt động để xác minh giao dịch tốn nhiều điện hơn đáng kể so với một cơ sở dữ liệu hoặc bảng tính đơn lẻ. Điều này không chỉ làm cho các giao dịch dựa trên blockchain trở nên đắt hơn mà còn tạo ra gánh nặng hơn cho môi trường.
Rủi ro mất mát tài sản: Một số tài sản kỹ thuật số được đảm bảo sử dụng một khóa mật mã như cryptocurrency trong một chiếc ví blockchain. Bạn cần bảo vệ cẩn thận chìa khóa này. Nếu chủ sở hữu tài sản kỹ thuật số đánh mất khóa mật mã riêng tư cho phép họ truy cập vào tài sản của mình thì hiện tại không có cách nào để khôi phục nó và tài sản đó sẽ biến mất vĩnh viễn.
Có khả năng xảy ra hoạt động bất hợp pháp: Sự phân quyền của blockchain bổ sung thêm quyền riêng tư và bảo mật. Điều này không may làm cho nó trở nên hấp dẫn đối với bọn tội phạm. Thật khó để theo dõi các giao dịch bất hợp pháp trên blockchain hơn là thông qua các giao dịch ngân hàng được gắn với một cái tên.

Các Ứng Dụng Của Blockchain Là Gì?

Công nghệ blockchain có thể được áp dụng vào nhiều mục đích khác nhau, từ cung cấp dịch vụ tài chính đến quản trị hệ thống bỏ phiếu. Dưới đây là một số ứng dụng phổ biến của blockchain là gì dành cho bạn.

Tiền điện tử: Blockchain đang được sử dụng phổ biến nhất trong việc tạo ra tiền điện tử như Bitcoin hoặc Ethereum. Khi mọi người mua, trao đổi hoặc chi tiêu tiền điện tử, các giao dịch được ghi lại trên blockchain. Điều này giúp blockchain trở nên phổ biến hơn khi có nhiều người sử dụng tiền điện tử.
Ngân hàng: Ngoài tiền điện tử, blockchain được sử dụng để xử lý các giao dịch bằng tiền tệ fiat như USD và EUR. Công nghệ này giúp việc gửi tiền qua ngân hàng nhanh hơn và các giao dịch được xác minh nhanh hơn ngoài giờ làm việc bình thường.
Chuyển giao tài sản: Blockchain cũng có thể được sử dụng để ghi lại và chuyển quyền sở hữu các tài sản khác nhau, đặc biệt là tài sản kỹ thuật số như NFT, đại diện cho quyền sở hữu nghệ thuật kỹ thuật số và video.
Hợp đồng thông minh: Blockchain cũng có thể được sử dụng để tạo ra các hợp đồng tự thực hiện, được gọi là “hợp đồng thông minh”. Các hợp đồng kỹ thuật số này được tự động ban hành sau khi các điều kiện được đáp ứng.
Giám sát chuỗi cung ứng: Lưu trữ thông tin chuỗi cung ứng trên blockchain sẽ giúp việc quay lại và giám sát chuỗi cung ứng dễ dàng hơn, đặc biệt là khi hàng hóa đi từ nơi này sang nơi khác của thế giới.
Bỏ phiếu: Các chuyên gia đang nghiên cứu cách áp dụng blockchain để ngăn chặn gian lận trong bỏ phiếu. Về lý thuyết, bỏ phiếu blockchain sẽ cho phép mọi người gửi phiếu bầu không thể bị giả mạo.

Blockchain Và Tương Lai Của Ngành Tài Chính

Blockchain có thể thay đổi hoàn toàn cách thức giao dịch và xử lý tài chính trong tương lai. Hiện nay, các ngân hàng và tổ chức tài chính đang sử dụng công nghệ blockchain để giảm thiểu thời gian và chi phí cho các giao dịch và xử lý tài chính.

Các ứng dụng tiềm năng của blockchain trong ngành tài chính bao gồm:

Xác thực dữ liệu: Blockchain có thể được sử dụng để xác thực thông tin và giao dịch, giúp ngăn chặn các hành vi gian lận và tấn công mạng.
Chuyển khoản tiền tệ: Blockchain có thể được sử dụng để chuyển khoản tiền tệ trực tiếp từ người gửi đến người nhận mà không cần thông qua bên thứ ba như ngân hàng hoặc công ty thẻ tín dụng.
Quản lý tài sản: Blockchain có thể được sử dụng để quản lý và giao dịch các loại tài sản kỹ thuật số, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, và các loại tài sản khác.
Bảo mật tài chính: Blockchain có thể được sử dụng để tăng cường bảo mật cho các giao dịch và thông tin tài chính.

Tuy nhiên, cũng có những thách thức và rủi ro khi sử dụng blockchain trong ngành tài chính, bao gồm tính bảo mật, tính khả dụng và tính độ tin cậy của các giao dịch và thông tin trên blockchain. Nếu được triển khai và sử dụng đúng cách, blockchain có thể thay đổi hoàn toàn ngành tài chính và mang lại nhiều lợi ích cho các tổ chức và cá nhân trong tương lai.

Hashrate là gì? ảnh hưởng thế nào trong việc khai thác coin

Tầm Quan Trọng Của Blockchain Đối Với Công Nghệ Thông Tin Và Truyền Thông

Blockchain đóng vai trò quan trọng trong công nghệ thông tin và truyền thông vì nó cung cấp một nền tảng phân tán và an toàn để lưu trữ và chia sẻ thông tin. Một số ứng dụng tiềm năng của blockchain trong lĩnh vực này bao gồm:

Bảo mật dữ liệu: Blockchain cung cấp một cách để lưu trữ và chia sẻ dữ liệu mà không cần phải lo lắng về việc dữ liệu bị thay đổi hoặc bị đánh cắp. Vì các thông tin được mã hóa và phân tán trên nhiều nút trong hệ thống, nên việc tấn công mạng để chiếm đoạt hoặc sửa đổi dữ liệu trở nên khó khăn hơn.
Quản lý thông tin cá nhân: Blockchain có thể được sử dụng để quản lý và bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng. Với việc sử dụng các mã hóa và chữ ký số, người dùng có thể kiểm soát việc chia sẻ thông tin của họ với các bên thứ ba.
Xác thực giao dịch: Blockchain cung cấp một cách để xác thực các giao dịch một cách an toàn và chính xác. Vì các giao dịch được lưu trữ trên blockchain là không thể sửa đổi, nên việc xác thực các giao dịch này trở nên đáng tin cậy và có thể đáp ứng các yêu cầu bảo mật cao.
Tăng cường độ tin cậy của các ứng dụng truyền thông xã hội: Blockchain có thể được sử dụng để tăng cường độ tin cậy của các ứng dụng truyền thông xã hội bằng cách cung cấp một cách để xác minh danh tính của người dùng và đảm bảo tính toàn vẹn của thông tin.

Lời Kết

Thực tế trên thị trường hiện đã có rất nhiều công ty và tập đoàn lớn đang đầu tư vào mạng lưới blockchain riêng. Dự kiến trong vài năm tới, công nghệ blockchain sẽ tạo ra một cuộc cách mạng tại Việt Nam và sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc thay đổi ngành công nghiệp công nghệ thông tin trên toàn thế giới. Do đó, là một nhà đầu tư thông minh thì ngay từ bây giờ bạn phải nắm bắt được chính xác về khái niệm cũng như cách thực hoạt động của Blockchain là gì. Đừng quên, tìm hiểu chi tiết hơn về các nền tảng blockchain đang được sử dụng hiện nay qua các bài viết khác của Vua Trader nhé!